Sirkadiyen Ritmi
Etkileyen Faktörler
Işık:
Sirkadiyen ritmi etkileyen en önemli faktördür. Televizyon, telefon, bilgisayar
gibi elektronik eşyalardan yayılan ışık sirkadiyen ritmin bozulmasında ana
föktör.
Melatonin:
Uyku, sirkadiyen ritimle ilgilidir. Uyku hormonu olarak da bilinen melatonin;
sirkadiyen ritmimizi etkileyen bir diğer faktör. Melatoninin salınımı;
21.00-22.00'de başlar ve gece 02.00-03.00'e ulaştığında da en aktif olduğu
saatlerdir. Bu saatler arası uykuda olmadığınız zaman sirkadiyen ritminiz
etkileniyor ve gece atıştırmalıkları olabileceğinden kilo yönetiminde sorunlar
çıkabiliyor.
Sıcaklık:
Çoğu organizma için güçlü bir uyaran olan sıcaklıklıkla birlikte periferal
dokular etkilendiği için sirkadiyen ritim bozuluyor.
Jetlag:
Yolculuk sonucu iç saat ile varış yerindeki aydınlık/karanlık döngüsü
arasındaki uyuşmazlık yani uykusuzluk hali iştah değişimi ve bağırsak
sağlığında bozulmaya neden olur. Zaman farkı metabolik sistemi negatif yönlü
etkiliyor.
Vardiyalı Çalışma
Saatleri: Gece tutulan nöbetler, rotasyonlu iş değişimleri durumunda kişi
uykuda olması gereken zamanda uyanıktır ve bu süreç iç ritmimizin bozulmasına
yol açar.
Sirkadiyen Ritim ve
Uykunun Beslenme Üzerine Etkisi
Uyku ve sirkadiyen ritim
enerji metabolizmasının düzenlenmesinde temel bileşendir. Özellikle Jetlag ve
vardiyalı çalışma durumlarında kişinin uyku-uyanıklık dönemleri
değişiyor. Ritimdeki senkronizasyonun bozulması uyku miktarının azalmasıyla
birlikte iştah mekanizmasında değişikliklere ve bunun sonucunda da yanlış sirkadiyen
zamanda alınan aşırı enerji ile birlikte vücut yağ miktarında ve vücut ağırlık
artışı görülüyor. Sonuç olarak; modern hayat ile birlikte değişen yaşam
koşulları, vardiyalı çalışma saatleri, sık seyahat etme, uyku bozuklukları gibi
birçok faktör bireylerin sirkadiyen ritmini olumsuz anlamda etkiliyor. Obezite,
tip 2 diyabet, kalp hastalıkları, hipertansiyon, metabolik sendrom ve kanser
gibi hastalıkların altında yatan mekanizmalardan biri de sirkadiyen ritimdeki
bozulmadır.
KİTABIM İÇİN RESMİN ÜSTÜNÜ TIKLAYIN
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder